Cơ Cấu Phân Phối Khí: Hệ Thống Hỗ Trợ Động Cơ Hoạt Động Hiệu Quả
Cơ cấu phân phối khí đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển luồng khí nạp và khí thải của động cơ. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về cơ cấu phân phối khí, bao gồm:
Cơ cấu phân phối khí là gì?
Cơ cấu phân phối khí, hay còn gọi là trục cam, là bộ phận điều khiển thời điểm đóng mở van nạp và van xả của động cơ. Nhờ có cơ cấu phân phối khí, động cơ có thể nạp khí và thải khí đúng thời điểm, đảm bảo quá trình đốt cháy nhiên liệu diễn ra hiệu quả.
Cơ cấu phân phối khí là gì?
Cấu tạo cơ cấu phân phối khí
Cơ cấu phân phối khí bao gồm các bộ phận chính sau:
-
Trục cam: Là bộ phận trung tâm của cơ cấu phân phối khí, có nhiệm vụ điều khiển chuyển động của các bộ phận khác.
-
Cò mổ: Là bộ phận truyền chuyển động từ trục cam đến van nạp và van xả.
-
Van nạp và van xả: Là bộ phận điều khiển luồng khí nạp và khí thải của động cơ.
-
Lò xo van: Là bộ phận giữ van nạp và van xả đóng kín khi không có tác động của cò mổ.
Phân loại cơ cấu phân phối khí
Cơ cấu phân phối khí dùng xupap
Cấu tạo:
-
Gồm các bộ phận chính: xupap, cò mổ, trục cam, lò xo xupap,...
-
Xupap đóng mở cửa nạp và cửa xả theo thời điểm do trục cam điều khiển.
Ưu điểm:
-
Hiệu quả cao, đóng kín tốt, ít rò rỉ khí.
-
Dễ chế tạo, sửa chữa.
Nhược điểm:
-
Kích thước và khối lượng lớn.
-
Độ ồn cao.
-
Tốc độ quay của trục cam bị giới hạn.
Cơ cấu phân phối khí dùng van trượt
Cấu tạo:
-
Gồm các bộ phận chính: van trượt, rãnh trượt, trục cam,...
-
Van trượt di chuyển trong rãnh trượt để đóng mở cửa nạp và cửa xả.
Ưu điểm:
-
Kích thước và khối lượng nhỏ gọn.
-
Độ ồn thấp.
-
Tốc độ quay của trục cam cao.
Nhược điểm:
-
Hiệu quả thấp hơn so với cơ cấu dùng xupap.
-
Chế tạo và sửa chữa phức tạp hơn.
-
Dễ bị rò rỉ khí.
Cơ cấu phân phối khí dùng hỗn hợp
Cấu tạo:
-
Kết hợp cả hai loại cơ cấu dùng xupap và van trượt.
-
Thường sử dụng van trượt để điều khiển cửa nạp và xupap để điều khiển cửa xả.
Ưu điểm:
-
Tận dụng ưu điểm của cả hai loại cơ cấu.
-
Hiệu quả cao, độ ồn thấp, kích thước nhỏ gọn.
Nhược điểm:
-
Chế tạo và sửa chữa phức tạp hơn.
-
Giá thành cao hơn.
Phân loại cơ cấu phân phối khí
Nguyên lý làm việc cơ cấu phân phối khí
-
Cơ cấu phân phối khí dùng xupap:
-
Giải thích chi tiết cách thức hoạt động của xupap nạp và xupap xả trong quá trình nạp, nén, nổ và xả của động cơ.
-
Sử dụng hình ảnh động để minh họa cho nguyên lý hoạt động.
-
-
Cơ cấu phân phối khí dùng van trượt:
-
Giải thích chi tiết cách thức hoạt động của van trượt trong quá trình nạp, nén, nổ và xả của động cơ.
-
Sử dụng hình ảnh động để minh họa cho nguyên lý hoạt động.
-
-
Cơ cấu phân phối khí dùng hỗn hợp:
-
Giải thích chi tiết cách thức hoạt động của van trượt và xupap trong quá trình nạp, nén, nổ và xả của động cơ.
-
Sử dụng hình ảnh động để minh họa cho nguyên lý hoạt động.
-
Nguyên lý làm việc cơ cấu phân phối khí
Hướng dẫn bảo dưỡng và sửa chữa cơ cấu phân phối khí
Bảo dưỡng và sửa chữa cơ cấu phân phối khí định kỳ giúp đảm bảo động cơ hoạt động hiệu quả, tiết kiệm nhiên liệu, giảm khí thải và kéo dài tuổi thọ động cơ.
Việc bảo dưỡng và sửa chữa cần được thực hiện bởi thợ có chuyên môn và sử dụng dụng cụ phù hợp.
Các bước thực hiện
Kiểm tra:
-
Kiểm tra khe hở nhiệt giữa xupap và cò mổ.
-
Kiểm tra độ mòn của các bộ phận như xupap, cò mổ, trục cam,...
-
Kiểm tra hệ thống bôi trơn của cơ cấu phân phối khí.
Điều chỉnh:
-
Điều chỉnh khe hở nhiệt giữa xupap và cò mổ theo thông số kỹ thuật của nhà sản xuất.
-
Thay thế các bộ phận bị mòn hoặc hư hỏng.
Sửa chữa:
-
Sửa chữa các hư hỏng của cơ cấu phân phối khí như:
-
Xupap bị cong, nứt.
-
Cò mổ bị mòn, cong.
-
Trục cam bị mòn, gãy.
-
Ứng dụng cơ cấu phân phối khí
Cơ cấu phân phối khí được sử dụng rộng rãi trong hầu hết các loại động cơ đốt trong, bao gồm cả động cơ xăng và diesel trên các loại xe hơi, xe tải và xe buýt. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu suất và khả năng vận hành của động cơ.
Trên các dòng xe hơi của VinFast, cơ cấu phân phối khí được thiết kế và điều chỉnh để đảm bảo hiệu suất vận hành tối ưu và tiết kiệm nhiên liệu.
Như vậy, cơ cấu phân phối khí đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh quá trình đốt cháy trong động cơ ô tô, đồng thời cũng ảnh hưởng đến hiệu suất và tiết kiệm năng lượng của xe. Để đảm bảo hoạt động hiệu quả, việc bảo dưỡng và kiểm tra định kỳ là cần thiết.
TIỆN ÍCH
